Tác dụng, cấu tạo, cách kiểm tra và thay thế "Phớt chắn dầu trục cam"

Tác giả: Khang Thế Ngày đăng: 17/02/2024

Trong động cơ xe ô tô, trục cam là một bộ phận quan trọng, có nhiệm vụ điều khiển các van nạp và van xả, tạo ra sự đồng bộ giữa các Piston và xupap. Để trục cam hoạt động trơn tru và bền bỉ, cần có dầu bôi trơn để giảm ma sát và làm mát. Tuy nhiên, dầu bôi trơn không được tràn ra ngoài động cơ, vì nó sẽ gây hao hụt, ô nhiễm và ảnh hưởng đến hiệu suất của xe. Vì vậy, cần có phớt chắn dầu để ngăn chặn dầu bôi trơn thoát ra khỏi trục cam. Phớt chắn dầu trục cam là một bộ phận nhỏ nhưng có vai trò rất lớn trong động cơ xe. Bài viết này sẽ giới thiệu về tác dụng, cấu tạo và cách bảo dưỡng phớt chắn dầu trục cam ô tô.

Tác dụng của phớt chắn dầu trục cam

Phớt chắn dầu trục cam là một loại phớt cơ khí, được lắp đặt ở hai đầu của trục cam, nơi trục cam tiếp xúc với nắp đầu và khung động cơ. Phớt chắn dầu có tác dụng ngăn chặn dầu bôi trơn tràn ra ngoài động cơ, giữ cho dầu bôi trơn ở mức độ cân bằng, đảm bảo trục cam luôn được bôi trơn đầy đủ và đều đặn. Ngoài ra, phớt chắn dầu còn giúp ngăn chặn bụi bẩn, nước và các tạp chất khác xâm nhập vào động cơ, gây hại cho trục cam và các bộ phận khác.

Nếu phớt chắn dầu bị hỏng hoặc mòn, dầu bôi trơn sẽ bị rò rỉ ra ngoài động cơ, gây ra những hậu quả xấu như sau:

Dầu bôi trơn bị hao hụt, làm giảm khả năng bôi trơn và làm mát của trục cam, dẫn đến trục cam bị nóng quá mức, ma sát quá mức và bị hư hỏng nhanh chóng.
Dầu bôi trơn bị rò rỉ sẽ làm ô nhiễm môi trường, gây hại cho sức khỏe của người sử dụng và người xung quanh. Dầu bôi trơn cũng có thể bị cháy khi tiếp xúc với các bộ phận nóng của động cơ, gây nguy hiểm cho an toàn của xe và người lái.
Dầu bôi trơn bị rò rỉ sẽ làm giảm hiệu suất của xe, vì dầu bôi trơn là một yếu tố quan trọng trong việc tạo ra công suất và mô-men xoắn của động cơ. Nếu dầu bôi trơn bị hao hụt, động cơ sẽ phải làm việc nặng hơn, tiêu hao nhiều nhiên liệu hơn và sinh ra nhiều khí thải hơn.

Vì những lý do trên, phớt chắn dầu trục cam là một bộ phận không thể thiếu trong động cơ xe ô tô, cần được chú ý và bảo dưỡng thường xuyên.

Cấu tạo của phớt chắn dầu trục cam

Phớt chắn dầu trục cam có cấu tạo khá đơn giản, bao gồm ba bộ phận chính sau:

Môi phớt: là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với trục cam, có hình dạng như một vòng tròn, được làm bằng cao su hoặc các vật liệu khác có độ đàn hồi cao. Môi phớt có nhiệm vụ tạo ra một lực ép lên trục cam, ngăn chặn dầu bôi trơn tràn ra ngoài.
Vòng lò xo: là bộ phận nằm bên trong môi phớt, có hình dạng như một vòng xoắn ốc, được làm bằng kim loại hoặc các vật liệu khác có độ cứng cao. Vòng lò xo có nhiệm vụ tăng cường lực ép của môi phớt lên trục cam, giúp môi phớt ôm sát trục cam hơn.
Vỏ phớt: là bộ phận bao bọc bên ngoài môi phớt và vòng lò xo, có hình dạng như một vỏ trụ, được làm bằng kim loại hoặc các vật liệu khác có độ bền cao. Vỏ phớt có nhiệm vụ bảo vệ môi phớt và vòng lò xo khỏi các tác động bên ngoài, như nhiệt độ, áp suất, bụi bẩn, v.v.

Phớt chắn dầu trục cam là một bộ phận dễ bị hỏng hoặc mòn theo thời gian, do phải chịu nhiều tác động từ dầu bôi trơn, trục cam, nhiệt độ, áp suất, bụi bẩn, v.v. Nếu không được bảo dưỡng thường xuyên, phớt chắn dầu trục cam sẽ không thể đảm bảo chức năng của mình, gây ra những hậu quả xấu như đã nêu ở trên. Vì vậy, người sử dụng cần biết cách kiểm tra, nhận biết và thay thế phớt chắn dầu trục cam khi cần thiết.

Cách kiểm tra phớt chắn dầu trục cam

Cách kiểm tra tình trạng của phớt chắn dầu trục cam là khá đơn giản, chỉ cần quan sát các dấu hiệu sau:

Dầu bôi trơn bị rò rỉ ở hai đầu của trục cam, làm ướt nắp đầu và khung động cơ. Dầu bôi trơn có thể có màu vàng, nâu hoặc đen, tùy thuộc vào loại dầu và độ bẩn của dầu.
Dầu bôi trơn bị rò rỉ ở dưới xe, làm ướt đường đi và gây mùi khó chịu. Dầu bôi trơn có thể bị trộn với nước hoặc các chất khác, tạo ra những vết bẩn khác nhau.
Dầu bôi trơn bị hao hụt nhanh chóng, cần phải bổ sung thường xuyên. Người sử dụng có thể kiểm tra mức dầu bôi trơn bằng cách dùng que đo dầu, nằm ở bên trong khoang động cơ.
Động cơ hoạt động kém hiệu quả, phát ra tiếng ồn, rung động hoặc nóng quá mức. Người sử dụng có thể cảm nhận được sự khác biệt khi lái xe, hoặc có thể dùng đồng hồ đo nhiệt độ, áp suất và công suất của động cơ.

Nếu nhận thấy một trong các dấu hiệu trên, người sử dụng cần phải thay thế phớt chắn dầu trục cam ngay lập tức, để tránh gây hại cho động cơ và xe.

Cách thay thế phớt chắn dầu trục cam

Cách thay thế phớt chắn dầu trục cam là khá phức tạp, cần có kỹ thuật và dụng cụ chuyên dụng. Nếu không có kinh nghiệm, người sử dụng nên đưa xe đến các trung tâm bảo dưỡng chính hãng hoặc uy tín, để được hỗ trợ và tư vấn.

Khi thay thế phớt chắn dầu trục cam, người sử dụng cần lựa chọn phớt chắn dầu chất lượng cao, phù hợp với loại động cơ và loại xe của mình. Nên tránh sử dụng phớt chắn dầu kém chất lượng, hàng nhái hoặc hàng cũ, vì chúng có thể gây ra những vấn đề như sau:

Phớt chắn dầu kém chất lượng có thể bị hỏng hoặc mòn nhanh hơn, không đảm bảo khả năng ngăn chặn dầu bôi trơn tràn ra ngoài.
Phớt chắn dầu hàng nhái hoặc hàng cũ có thể không phù hợp với kích thước, hình dạng hoặc vật liệu của trục cam, gây ra sự không khớp, khe hở hoặc trầy xước trục cam.
Phớt chắn dầu chất lượng kém, hàng nhái hoặc hàng cũ có thể không có bảo hành, bảo trì hoặc đảm bảo chất lượng, khiến người sử dụng phải tốn thêm chi phí và thời gian để sửa chữa hoặc thay thế lại.