Cấu tạo trục khuỷu ô tô, hướng dẫn tháo lắp và kiểm tra

Trục khuỷu là gì 

Trục khuỷu là bộ phận truyền động chính của động cơ. Sau khi động cơ sản sinh ra năng lượng bằng phản ứng cháy trong buồng đốt, thì năng lượng này được chuyển hóa thành năng lượng cơ học thành chuyển động quay của trục khuỷu. Từ chuyển động quay của trục khuỷu dẫn động đến hộp số và ra các cầu xe đến các bánh xe khiến xe ô tô chuyển động được

Trục khuỷu người ta thường gọi là trục cơ, dịch sang tiếng anh là Crankshaft. Trục khuỷu là bộ phận biến từ chuyển động tịnh tiến của pit tông sang chuyển động quay của trục khuỷu. 

Cấu tạo trục khuỷu ô tô

1 tổng thành trục khuỷu bao gồm một trục khuỷu quay vòng với các ổ trục chính mới và kết nối các ổ trục cỡ lớn phù hợp. Nếu các thanh truyền (tay biên) đã được phục hồi lại và các piston và xéc măng mới được đi kèm với các chi tiết kèm theo (bộ các chi tiết như vậy được gọi là “tổng thành động cơ”). Nếu xy lanh ở tình trạng tốt, nhưng trục khuỷu bị ghì hoặc mòn, thay trục khuỷu và các bộ phận riêng lẻ khác có thể là giải pháp thay thế kinh tế nhất.

Tùy vào loại động cơ ô tô có các loại trục khuỷu khác nhau, thông thường động cơ có các loại động cơ 3 máy, 4 máy, 6 máy và 8 máy nhưng phổ biến nhất là động cơ 4 máy và 4 máy được đặt thẳng hàng được gọi là động cơ I4. Động cơ 3 máy được bố trí giống như động cơ 4 máy, 3 máy này được xếp thẳng hàng và được gọi là động cơ I3. Động cơ 6 máy thì các máy được bố trí theo hình chữ V người ta gọi là động cơ V6. Đối với động cơ 8 máy cũng vậy được bố trí theo hình chữ V gọi là động cơ V8.

Hình ảnh cấu tạo trục khuỷu động cơ I4

Hình ảnh cấu tạo trục khuỷu động cơ V6

Hình ảnh cấu tạo trục khuỷu động cơ V8

Do các động cơ khác nhau có cách bố trí máy khác nhau và số lượng máy khác nhau nên cấu tạo trục khuỷu cho từng loại động cơ này cũng khác nhau. Cứ mỗi 1 máy lại có 1 bộ pít tông và tay biên hay còn gọi là bộ hơi, và chúng được kết nối với trục khuỷu. Động cơ có 3 máy thì có 3 bộ hơi và kết nối với trục khuỷu, chính vì vậy động cơ 4 máy thì thường trục khuỷu sẽ dài hơn so với động cơ 4 máy

Cách tháo lắp trục khuỷu

Chỉ có thể tháo trục khuỷu sau khi đã tháo động cơ ra khỏi xe. Giả định rằng bánh đà hoặc đĩa truyền động, bộ giảm rung, xích thời gian hoặc dây đai, màn hình, bơm dầu và cụm pít-tông / thanh kết nối đã được tháo ra.

Trước khi trục khuỷu được tháo ra, hãy kiểm tra phao cuối. Gắn một bộ chỉ thị quay số với thân thẳng hàng với trục khuỷu và chạm vào mũi của trục khuỷu, hoặc một trong các mạng của nó (xem hình minh họa).

Đẩy trục khuỷu hết cỡ về phía sau và đồng hồ chỉ báo quay số bằng không. Tiếp theo, giải trục khuỷu về phía trước càng xa càng tốt và kiểm tra số đọc trên chỉ báo quay số. Khoảng cách mà nó di chuyển là phao kết thúc.

Nếu nó lớn hơn phao cuối tối đa được liệt kê trong hướng dẫn sử dụng. Hãy kiểm tra bề mặt lực đẩy của trục khuỷu xem có bị mòn không. Nếu không có biểu hiện mòn, các ổ trục chính mới phải sửa lại phao cuối.

Nếu không có chỉ báo quay số, bạn có thể sử dụng đồng hồ đo cảm giác. Kiểm tra các nắp ổ trục chính để xem chúng có được đánh dấu để chỉ ra vị trí của chúng hay không. Chúng nên được đánh số liên tục từ phía trước động cơ đến phía sau. Nếu không có, hãy đánh dấu chúng bằng khuôn dập số hoặc khuôn dập tâm (xem hình minh họa).

Nắp ổ trục chính thường có một mũi tên đúc, hướng về phía trước của động cơ. Nới lỏng các bu lông nắp ổ trục chính mỗi lần một phần tư, làm việc từ các đầu bên ngoài về phía trung tâm, cho đến khi chúng có thể được tháo ra bằng tay.

Lưu ý nếu có bất kỳ bu lông đinh tán nào được sử dụng và đảm bảo rằng chúng được đưa trở lại vị trí ban đầu khi trục khuỷu được trang bị lại.Loại bỏ tất cả các gờ khỏi các lỗ dầu trục khuỷu bằng đá, giũa hoặc cạp. Làm sạch trục khuỷu bằng dung môi và làm khô bằng khí nén (nếu có).

Đảm bảo làm sạch các lỗ dầu bằng bàn chải cứng (xem hình minh họa) và rửa sạch chúng bằng dung môi. Kiểm tra các tạp chí ổ trục chính và kết nối đầu lớn xem có bị mòn không đều, có vết, rỗ và vết nứt không. Sử dụng micromet, đo đường kính của tạp chí chính và thanh kết nối, đồng thời so sánh kết quả với các thông số kỹ thuật được đưa ra trong Sổ tay sửa chữa.

Bằng cách đo đường kính tại một số điểm xung quanh chu vi của mỗi tạp chí, bạn sẽ có thể xác định xem có bị lệch hay không. Thực hiện phép đo ở mỗi đầu của nhật ký, gần các mạng quây, để xác định xem tạp chí có được làm thon hay không.

Đảm bảo sử dụng vỏ ổ trục đúng kích thước nếu trục khuỷu được cải tạo. Kiểm tra nhật ký phớt dầu ở mỗi đầu trục khuỷu xem có bị mòn và hư hỏng không. Nếu con dấu đã mòn một rãnh trên nhật ký, hoặc nếu nó bị nứt hoặc xước, con dấu mới có thể bị rò rỉ khi động cơ được lắp ráp lại.

Dấu trên trục khuỷu:

Trên một số loại động cơ (ví dụ λ-3.3), kích thước lỗ khoan đã được đóng trên trục khuỷu. Sử dụng chúng, cùng với các chữ cái đóng trên động cơ để chọn đúng vòng bi. Ngoài ra, đường kính ngoài của chốt piston có thể được đóng trên trục khuỷu.