Hướng dẫn cách "Sửa chữa hệ thống khóa cửa ô tô"

HỆ THỐNG KHÓA CỬA

3.2.1.    Công dụng và  các chức năng của hệ thống khóa cửa:
a.    Công dụng:
Hệ thống khoá cửa bằng điện (Power Door Locks) đảm bảo an toàn, và thuận lợi khi khoá cửa.
b.    Các chức năng:
Hệ thống khóa và mở tất cả các cửa khi các công tắc khóa cửa hoạt động.
-    Việc mở và khóa được điều khiển bằng “Công tắc điều khiển khóa cửa”
-    Chức năng khóa và mở bằng chìa.
-    Chức năng mở hai bước.
Trong chức năng mở bằng chìa có hoạt động mở một bước, chỉ cửa có cắm chìa mới mở được. Hoạt động mở hai bước làm các cửa khác cũng được mở.
-    Chức năng chống quên chìa trong xe (không khóa cửa được bằng điều khiển từ xa trong khi vẫn có chìa cắm trong ổ khóa điện).
-    Chức năng an toàn (khi rút chìa ra khỏi ổ khóa điện và cửa được khóa hoặc dùng chìa hoặc dùng điều khiển từ xa, không thể mở được cửa bằng công tắc điều khiển khóa cửa).
-    Chức năng điều khiển cửa sổ điện sau khi đã tắt khóa điện (sau khi cửa người lái và cửa hành khách đóng và khóa điện tắt, cửa sổ điện vẫn có thể hoạt động thêm trong khoảng 60 giây nữa).
Hệ thống khóa cửa sử dụng hoặc nam châm điện hoặc môtơ làm cơ cấu chấp hành. Ngày nay cơ cấu chấp hành kiểu môtơ được sử dụng phổ biến nhất.
3.2.2.    Cấu tạo các bộ phận:
Hệ thống khóa cửa bao gồm các chi tiết sau đây :

Hình 3.9: Các chi tiết trên hệ thống khoá cửa.
3.2.2.1.    Công tắc điều khiển khóa cửa :    

Hình 3.10: Công tắc điều khiển khóa cửa.
Công tắc điều khiển khóa cửa cho phép khóa và mở tất cả các cửa đồng thời chỉ một lần ấn. Nhìn chung, công tắc điều khiển khóa cửa được gắn ở tấm ốp trong ở cửa phía người lái, nhưng ở một số kiểu xe, thị trường, nó cũng được gắn ở tấm ốp trong ở cửa phía hành khách.
3.2.2.2.    Mô tơ khóa cửa :

Hình 3.11: Mô tơ khóa cửa.
Môtơ khóa cửa là cơ cấu chấp hành để khóa cửa. Môtơ khóa cửa hoạt động, chuyển động quay được truyền qua bánh răng chủ động, bánh răng lồng không, trục vít đến bánh răng khóa, làm cửa khóa hay mở. Sau khi khóa hay mở cửa xong, bánh răng khóa được lò xo hồi vị đưa về vị trí trung gian. Việc này ngăn không cho môtơ hoạt động khi sử dụng núm khóa cửa và cải thiện cảm giác điều khiển.
Đổi chiều dòng điện đến môtơ làm đổi chiều quay của môtơ. Nó làm môtơ khóa hay mở cửa.  
3.2.2.3.    Công tắc điều khiển chìa :
Công tắc điều khiển chìa được gắn bên trong cụm khóa cửa.
Nó gửi tín hiệu khóa đến rơle điều khiển khóa cửa, khi ổ khóa được điều khiển từ bên ngoài. 
3.2.2.4.    Công tắc vị trí khóa cửa:

Hình 3.12: Công tắc vị trí khóa cửa
Công tắc vị trí khóa cửa được gắn bên trong vị trí khóa cửa.
Công tắc này phát hiện trạng thái khóa cửa. Công tắc vị trí bao gồm một tấm tiếp điểm và đế công tắc. Khi bánh răng khóa ở phía mở, công tắc bật.    
3.2.2.5.    Công tắc báo không cắm chìa khoá vào công tắc máy:

Hình 3.13: Công tắc báo không cắm chìa.
Công tắc này gắn ở giá đỡ trên trục lái chính. Nó phát hiện chìa đã được cắm vào ổ khóa điện hay chưa. Nó bật khi chìa đang cắm và tắt khi rút chìa.
3.2.2.6.    Công tắc cửa:
Chức năng: Chống quên chìa, an toàn và điều khiển cửa sổ điện sau khi tắt khóa).
Công tắc này phát hiện cửa mở hay không. Nó bật khi cửa mở và tắt khi cửa đóng.
3.2.2.7.    Công tắc điều khiển khóa cửa :
Rơle điểu khiển khóa cửa bao gồm hai rơle và một IC. Hai rơle này điều khiển dòng điện đến các môtơ khóa cửa. IC điều khiển hai rơle này theo tín hiệu từ các công tắc khác nhau.
3.2.3.    NGUYÊN LÝ HỌAT ĐỘNG:
Ở đây chúng ta mô tả hoạt động khóa và mở khóa của của các khóa cửa và từng chức năng của hệ thống khóa cửa. Cấu tạo của giắc nối rơle điều khiển khóa cửa và cách đánh số chân có thể khác nhau tùy theo loại xe.
3.2.3.1.    Hoạt động khóa của khóa cửa:
Khi cửa bị khóa do tín hiệu từ các công tắc khác nhau, Tr1 bên trong rơle điều khiển khóa cửa được IC bật. Khi Tr1 bật, dòng điện qua cuộn dây rơle số 1 làm bật rơle số 1.
Khi rơle số 1 bật, dòng điện chạy qua môtơ khóa cửa như chỉ ra ở sơ đồ mạch điện dưới, khóa tất cả các cửa.

Hình 3.14: Sơ đồ hoạt động khóa của khóa cửa
3.2.3.2.    Hoạt động mở khóa cửa:
Khi các khóa được mở, Tr2 được bật bởi IC, khi Tr2 bật, rơle số 2 bật và dòng điện chạy qua các mô tơ khóa cửa như sơ đồ mạch điện dưới, làm mở tất cả các khóa cửa. 

Hình 3.15: Sơ đồ hoạt động mở của khóa cửa.
3.2.3.3.    Khóa cửa bằng công tắc điều khiển khóa cửa:
Khi công tắc điều khiển dịch đến Lock, chân 10 của rơle điều khiển khoá cửa được nối mass qua công tắc điều khiển khoá cửa làm Tr1 bật trong khoảng 0,2 giây. Nó làm cho tất cả các cửa bị khoá.
3.2.3.4.    Mở khoá  bằng bằng công tắc điều khiển khoá cửa:
Khi công tắc điều khiển khoá cửa dịch đến phía Unlock, chân 11 của rơle điều khiển khoá cửa được nối mass qua công tắc điều khiển khoá cửa, bật Tr2 trong khoảng 0,2 giây, nó làm cho tất cả các khoá cửa mở.
3.2.3.5.    Chức năng khoá cửa bằng chìa:
Khi chìa khoá cửa quay sang phía Lock, chân 12 của rơle điều khiển khoá cửa được nối mass qua công tắc điều khiển chìa, làm bật Tr1 trong 0,2 giây. Nó làm tất cả các cửa khoá.
3.2.3.6.    Chức năng khoá cửa bằng chìa:
Phụ thuộc vào thị trường, cửa phía người lái có thể bao gồm chức năng mở khoá 2 bước. Khi chìa cửa xoay sang vị trí Unlock, chân 11 của rơle điều khiển được nối mass qua công tắc điều khiển chìa làm Tr2 bật trong khoảng 2 giây. Nó làm tất cả các cửa mở khoá.
3.2.3.7.    Chức năng mở khoá 2 bước: (phía cửa người lái).
Chức năng này không có ở một vài thị trường. Khi chìa cắm ở cửa phía người lái xoay sang phía Unlock một lần, nó chỉ mở khoá cho người lái. Lúc này chân 9 của rơle điều khiển khoá cửa được nối mass một lần qua công tắc điều khiển chìa, nhưng Tr2 không bật.
Khi chìa xoay sang phía Unlock hai lần liên tiếp trong khoảng 3 giây, chân 9 được nối mass hai lần, nên Tr2 bật trong khoảng 0,2 giây. Nó làm cho tất cả các khoá cửa đều mở.
3.2.3.8.    Chức năng chống quên chìa:
Chức năng này không có ở phía hành khách đối với một vài thị trường.
a.     Khi chìa được cắm vào ổ khoá điện và cần khoá cửa bị ấn trong khi cửa mở, tất cả các cửa không khoá. Nghĩa là nếu chân 6 của rơle điều khiển khoá cửa được mở bởi công tắc vị trí khoá cửa trong khi chân 7 được nối mass qua công tắc báo không cắm chìa và hai chân được nối mass qua công tắc cửa, Tr2 bật trong khoảng 0,2 giây. Nó làm cho các cửa không khoá.
b.     Khi công tắc điều khiển khoá cửa dịch sang phía Lock với chià cắm trong ổ khoá điện và cửa mở, tất cả các khoá cửa khoá tạm thời sau đó mở.
Nghĩa là, nếu chân 10 của rơ le điều khiển khoá cửa được nối mass qua công tắc điều khiển khoá cửa trong khi chân 7 và chân 2 được nối mass, Tr1 bật trong khoảng 0,2 giây. Sau đó Tr2 bật khoảng 0,2 giây. Nó làm tất cả các khoá cửa khoá rồi lại mở.
c.    Nếu cửa đóng với chìa cắm trong ổ khoá điện và ấn khoá cửa (khoá), có nghĩa nếu ấn cần khoá cửa ấn trong khoảng 0,2 giây hay lâu hơn trong khi các cửa không khoá nhờ hoạt động ở mục (a), sau đó đóng, các cửa được mở khoá sau 0,8 giây. Nếu lần đầu các cửa không mở khoá, chúng sẽ được mở khoá lại sau 0,8 giây nữa.
3.2.3.9.    Chức năng an toàn:
        Chức năng này không có ở một vài thị trường.
a.    Nếu các cửa được khoá bởi một trong các hoạt động sau, các cửa sẽ không mở khoá ngay cả khi công tắc điều khiển khoá cửa di chuyển về phía Unlock.
Cửa được khoá bằng chìa khi khoá điện ở vị trí khác với vị trí ON (bình thường khi chìa bị rút khỏi ổ khoá điện), và khi các cửa phía lái xe và hành khách được đóng.
Cửa phía người lái (hay cửa phìa hành khách) được khoá bằng phương pháp không dùng chìa (điều khiển từ xa) khi khoá điện ở vị trí khác vị trí ON, các cần khoá ở cửa người lái và cửa hành khách bị ấn và cửa phía hành khách (hay người lái) đóng.
b.     Chức năng an ninh mất tác dụng khi một trong các hoạt động sau được thực hiện.
Khoá điện xoay đến vị trí ON.
Công tắc điều khiển chìa ở cửa người lái được xoay một lần đến vị trí Unlock.
Công tắc điều khiển khoá đến phía Unlock với cần khoá trên cửa hành khách và người lái được kéo lên.
3.2.3.10.    Chức năng điều khiển cửa kính điện khi đã tắt khoá điện:
Chức năng này không có ở ở một vài thị trường.
Thông thường cửa sổ điện chỉ hoạt động khi khoá điện ở vị trí ON.
Tuy nhiên, với chức năng này, trước khi bất kỳ cửa nào được mở, cửa sổ điện có thể hoạt động trong vòng 60 giây ngay cả khi đã tắt khoá điện.
Chú ý:    Tr4 và Tr3 bật khi khoá điện bật và điện áp ra 12V đến rơle cửa sổ điện từ chân 15.