Tìm hiểu về "hệ thống kiểm soát khí thải trên xe ô tô"
Kiểm soát khí thải buồng đốt: Ta đã biết, khí thải buồng đốt có chứa các chất độc hại NOX, CO và HC, để xử lý các chất thải này người ta sử dụng bộ chuyển đổi xúc tác để ô xi hóa khử các khí độc hại NOX, CO và HC thành CO2 và H2O và bộ chuyển đổi xúc tác này hoạt động có hiệu quả nhất khi hệ số lamda = 1.
Để điều khiển hệ thống kiểm soát khí thải, hệ thống sẽ liên tục điều chỉnh lượng nhiên liệu được phun và khí được nạp để sao cho hệ số lamda dao động một phạm vi nhỏ quanh số 1. Khi hỗn hợp nghèo nhiên liệu (lamda >1), trong khí thải có chứa nhiều ô xy, cảm biến ô xy cảm nhận nhiều ô xy và tín hiệu đầu ra sẽ lớn hơn 0.5V, tín hiệu này được gửi về ECM, ECM điều chỉnh lại lượng nhiên liệu phun và khí nạp theo hướng giàu nhiên liệu ( lamda <1).
Khi hỗn hợp khí nạp trở nên giàu nhiên liệu, nồng độ ô xy có trong khí thải ít đi, cảm biến ô xy cảm nhận ít ô xy và tín hiệu đầu ra nhỏ hơn 0.5V, tín hiệu này được gửi về ECM, ECM điều chỉnh lại lượng nhiên liệu phun và lượng khí nạp theo chiều hướng nghèo nhiên liệu .... Quá trình điều chỉnh này liên tục thực hiện và hệ số lamda liên tục dao động xung quanh giá trị 1 người ta goi đây là điều khiển theo vòng kín hoặc vòng điều khiển Lambda.
Kiểm soát khí thải bay hơi: Ta đã biết, khí bay hơi vao gồm các khí hydrocarbon bay hơi từ thùng nhiên liệu và từ hộp các te. Các chất khí này được kiểm soát và đưa trở lại buồng đốt để không xả ra môi trường.
Đối với các chất khí bay hơi từ thùng nhiên liệu và lọc nhiên liệu tại cổ thùng nhiên liệu sẽ được đưa đến và lưu trữ tại bình than hoạt tính. Lượng khí này sẽ được đưa đến cổ nạp thông qua van điện từ PCSV. Van PCSV được ECM điều khiển đóng mở để cấp khí vào cổ nạp tùy theo điều kiện hoạt động của động cơ. Van PCSV chỉ mở khi nhiệt độ nước làm mát lên đến 800C, tải động cơ ở mức độ trung bình và hệ thống điều khiển vòng lambda đang hoạt động.
Đối các chất bay hơi từ hộp các te sẽ được điều khiển và đưa quay trở lại buồng đốt thông qua van PCVV và ống thở. Mức độ mở của van PCVV sẽ được quyết định bởi áp suất chân không trong cổ nạp. Khi áp suất khí trong hộp các te quá lớn và vượt qua khả năng của van PCVV thì nó sẽ đi qua ống thở để đến hộp lọc khí.
SƠ ĐỒ NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG HỆ THỐNG KIỂM SOÁT KHÍ THẢI
- Từ thùng nhiên liệu
- Bình than hoạt tính
- PCSV
- Lọc khí
- Ống thở
- PCVV
- Cảm biến ôxy
- Bộ chuyển đổi xúc tác
Hệ thống kiểm soát khí thải
Xe được trang bị hệ thống kiểm soát khí thải (bộ xúc tác khí thải là một chi tiết trong hệ thống này) để giúp xe đáp ứng được các yêu cầu về tiêu chuẩn khí thải hiện hành.
Cảnh báo về hệ thống kiểm soát khí thải trên xe ô tô
Không bao giờ đỗ xe lên trên hoặc gần vật dễ cháy:
Không bao giờ đỗ xe lên trên hoặc gần vật dễ cháy như là cỏ khô vì rất nguy hiểm. Thậm chí khi động cơ đã tắt, hệ thống khí xả vẫn còn rất nóng sau khi sử dụng và có thể gây cháy khi ở gần những vật dễ cháy. Điều này có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
Chú ý khi sử dụng xe có hệ thống kiểm soát khí thải
Nếu bỏ qua những cảnh báo sau đây có thể dẫn đến bụi bẩn tích tụ bên trong bộ xúc tác hoặc làm cho bộ xúc tác bị quá nhiệt. Cả hai tình trạng kể trên sẽ làm hư hỏng bộ xúc tác và giảm khả năng xử lí khí thải:
• CHỈ SỬ DỤNG NHIÊN LIỆU KHÔNG CHÌ.
• Không tiếp tục lái xe khi thấy có dấu hiệu hư hỏng liên quan đến động cơ.
• Không đổ dốc khi công tắc máy OFF.
• Không đổ dốc khi xe đang gài số và công tắc máy OFF.
• Không được đạp ga cho động cơ chạy không tải ở tốc độ cao lâu hơn 2 phút.
• Không được thay đổi hoặc điều chỉnh hệ thống kiểm soát khí thải. Việc kiểm tra và điều chỉnh phải được thực hiện bởi những người có chuyên môn.
• Không được khởi động xe bằng cách đẩy hoặc kéo xe
